Terugblik Keti Koti-herdenkingsdienst; oecumenische emancipatieviering
Op 25 juni 2023 om 12.00 uur was er een viering van Keti Koti in de Waalse kerk in Arnhem.
Naast muziek en gebeden waren er verschillende toespraken. Onder meer van Barbara Esseboom, voorzitter van het comité 30 juni – 1 juli Arnhem. Zij sprak over Fort Elmina, het beruchtste slavenfort van Ghana, waar de Nederlanders na 1637 de scepter zwaaiden. Het eronder houden van de tot slaaf gemaakten vereiste veel geweld. “Geweld is een van de hoofdingrediënten van de slavernij.” Niet alleen de soldaten in het fort zorgden voor de uitbuiting en ontmenselijking van de slaven, ook de handelaren, dokters en geestelijke voorgangers droegen bij aan de onmenselijke behandeling van de tot slaaf gemaakten.
De echo’s van de noodkreten van deze mensen zijn na eeuwen nog steeds hoorbaar volgens Esseboom: “Een roep naar erkenning van aangedane onrecht, erkenning van pijn, erkenning van mens zijn. Het geluid wordt steeds harder.” En terecht vroeg zij aan haar publiek wat we aan de excuses voor het slavernijverleden hebben “als wij de geschiedenis van de trans-Atlantische slavernij niet in gezamenlijkheid herdenken en erkennen dat voor God, elk mens in zijn beeltenis geschapen is; zwart, wit en mensen van kleur en dat elk mensenleven even waardevol is.”
Wethouder Maurits van de Geijn vertelde in zijn speech onder meer over het initiatief van hem, burgemeester Marcouch en het comité Keti Koti om een brief met een oproep naar de regering te sturen om 1 juli tot nationale vrije dag/feestdag te maken. Hierna volgde Astrid van Engel met een krachtige toespraak. Tenslotte deelde Aly Meijer haar gedachten met het publiek: “Alleen door samen te luisteren naar de verhalen over wat er in die tijd gebeurde en ook wat het voor gevolgen heeft gehad voor de mensen in de tijd erna, kan leiden tot een mogelijk herstel en genezing van de diepe wonden die de slavernij heeft achtergelaten. (…) Ik doe hierbij een oproep om beter en vaker luisteren naar de verhalen van tot slaaf gemaakten en te zorgen dat we die verhalen ook vaker laten horen.”
Deze woorden daalden neer over een kerk die vol zat met mensen van diverse kerkgenootschappen en overtuigingen. “Gezegende Manspasi” was de groet die uit vele monden klonk. Op naar een meer volwaardige plaats in de samenleving.